Mouchette: πληροφορίες →

Mouchette (1967): Μία πανκ ταινία

Στην μακρά σχέση μου με το σινεμά του Ρομπέρ Μπρεσόν (αλλά και τον ίδιο, αφού η μοίρα με έφερε να νοικιάσω ένα διαμέρισμα που ανήκε στην γυναίκα του στην rue Dauphine 11,  εν μέσω των ταραγμένων 80s), η «Μουσέτ» έχει μια ξεχωριστή θέση.

Ήταν η  ταινία του με την οποία, σαν έφηβος πανκ τότε, ταυτίστηκα περισσότερο απ’ όλες του.

Αυτή που κατάλαβα βαθιά χωρίς να την πολυσκεφτώ, αυτή με την οποία έκλαψα αβίαστα, αγανάκτησα και αποφάσισα για ακόμα μια φορά πως στην ζωή μου θα έκανα σινεμά.

Η «Μουσέτ» εξέφρασε τότε όλα αυτά που προσπαθούσαμε να πούμε και δεν μπορούσαμε γιατί δεν είχαμε τις λέξεις ακόμα. Έφηβοι χωρίς κατανόηση από τους άλλους, γκέι χωρίς δικαιώματα, κορίτσια χωρίς φωνή….

Δεύτερη ταινία του Ρομπέρ Μπρεσόν βασισμένη σε μυθιστόρημα του Ζορζ Μπερνανός, μετά το «Ημερολόγιο Ενός Επαρχιακού Εφημέριου», η «Μουσέτ» είναι το πορτρέτο μιας τραγικής ενηλικίωσης στη συσκευασία μιας βιβλικής πανκ παραβολής.

Ακριβώς όπως οι μεγαλύτεροι ήρωες στην φιλμογραφία του - ο Εφημέριος στο «Ημερολόγιο Ενός Επαρχιακού Εφημέριου», ο Μισέλ στο «Pickpocket», ο Φοντέν στο «Ένας Καταδικασμένος σε Θάνατο Δραπέτευσε», η Ιωάννα της Λωραίνης στη «Δίκη της Ζαν ντ’ Αρκ», ο γάιδαρος Μπαλταζάρ στο «Στην Τύχη ο Μπαλταζάρ», η Μουσέτ είναι κι αυτή μόνη, εγκλωβισμένη σε μια οικογένεια από την οποία προσπαθεί με κάθε τρόπο να αποδράσει, θύμα του αλκοολισμού, της εξαθλίωσης και του bullying που δέχεται στο σχολείο από τα υπόλοιπα κορίτσια που την κοροϊδεύουν τα υπερμεγέθη τσόκαρά της και τα αχτένιστα μαλλιά της. (Η απόλυτη πανκ εικόνα για την εποχή.)

Ενσάρκωση ενός ακόμη «Ιησού» που - στο δρόμο προς την πανανθρώπινη θυσία του και τη «χάρη» - κουβαλά πάνω στο εφηβικό σώμα της το βάρος όλου του κόσμου, η Μουσέτ θα γίνει κόρη, μητέρα κι ερωμένη με τον πιο βίαιο, αποτρόπαιο, κακοποιητικό τρόπο, δέσμια μιας πατριαρχικής κοινωνίας,  ένα χαμένο κορίτσι που δεν θα προλάβει ποτέ να γίνει γυναίκα. Η «εκδίκηση» της δεν θα γίνει με συμβατικούς όρους, αλλά σαν μια γνήσια πράξη από το μεγάλο βιβλίο του πανκ: με την αυθάδεια και την περιφρόνηση της νεότητας, με την οργισμένη «μόνη εναντίον όλων» θέση της απέναντι στη ζωή, με την αφοπλιστική αθωότητα που εμπεριέχει τελικά η αποδοχή του θανάτου.

«Δεν χρειάζεται να τρέχεις πίσω από την ποίηση. Τα καταφέρνει να εισχωρεί μόνη της μέσα από τις χαραμάδες», θα έγραφε o Ρομπέρ Μπρεσόν στις πολύτιμες «Σημειώσεις Πάνω στον Κινηματογράφο» του που εκδόθηκαν το 1975.

Ιδανική περιγραφή για κάθε του ταινία, ιδανικότερη όμως για τη «Μουσέτ» που σε κάθε της πλάνο νιώθεις σχεδόν σωματικά την επίθεση μιας παραβολής που μοιάζει την ίδια στιγμή με προσευχή, επανάσταση και με την ιστορία του κόσμου από την αρχή.